--------------------------------------------------------------------------------
یادنامه استاد
علی تجویدی
زندگینامه
علی تجویدی به سال 1298 شمسی در تهران خیابان ری متولد شد و از همان اوان كودكی زیر نظر مستقیم پدرش هادی خان تجویدی كه خود هنرمندی بزرگ و از شاگردان ممتاز كمال الملك و اولین استاد مینیاتور در ایران بود ، قرار داشت و چون پدر علاوه بر نقاشی و مینیاتور با موسیقی هم آشنایی داشت و تار را نزد درویش فرا گرفته بود و آن را شیرین می نواخت ، كم كم علی را با این ساز آشنا ساخت و پس از چندی كه وی به مرحله نوجوانی رسید و وارد پیشاهنگی شد نواختن فلوت و " نت" موسیقی را نزد آقای ظهیرالدینی آموخت و از شانزده سالگی ویلن را ابتدا نزد آقای سپهری آموخت و سپس مدت دو سال نزد استاد حسین یاحقی به فرا گرفتن ردیف های موسیقی ایرانی مشغول گردید.
علی تجویدی پس از چندی به كلاس استاد ابوالحسن خان صبا رفت و مدت هشت سال نزد ایشان به آموختن ویلن و سه تار همت گمارد و بنا به توصیه صبا برای تكمیل تكنیك نواختن ویلن و آشنایی با موسیقی غرب ، چند سالی را نزد ملیك آبراهیمیان و بابگن تامبرازیان رفت چرا كه استاد معتقد بود هنرجو یا دوستدار نوازندگی ویولون ، برای استحكام انگشتان و آرشه ، باید چند سالی نزد یك معلم اروپایی ، متد گام های خارجی و برخی از قطعات ساده موسیقی غربی را بنوازد .
تجویدی پس از آن برای تكمیل هنر موسیقی چندین سال به مطالعه در زمینه " هارمونی" و اركستراسیون نزد هوشنگ استوار پرداخت به طوری كه بسیاری از آهنگهایی كه قبلا ساخته بود مانند:آزاده ام ، صبرم عطا كن ، پشیمانم را شخصا برای اركستر بزرگ تنظیم و اجرا نمود .
از آنجا كه موسیقی ایرانی با ادبیات فارسی و فلسفه و عرفان شرق بستگی كامل دارد و رشته تحصیلی او هم در زمینه ادبیات فارسی بود لذا در كنار كار موسیقی ایرانی از مطالعه كتب در این زمینه غفلت نورزید و ضمن آموزش در خدمت استاد ابوالحسن خان صبا ، در كنار ایشان به تعلیم شاگردان پرداخت و در كلاس آزاد موسیقی آن زمان در حقیقت سمت استادیار را به عهده داشت ، پس از فوت آن شادروان نیز در هنرستان عالی موسیقی ملی ، كار تعلیم ویولون شاگردان را به عهده داشت . علی تجویدی به حق یكی از بزرگترین آهنگسازان معاصر این سرزمین است كه شاهكارهای بیشماری در پهنه هنر موسیقی از خود به یادگار بر جای نهاده ، ترانه های پرآوازه و دلنشین او كه در آرشیو برنامه های " گلها" ضبط و نگاهداری شده یكی از میراث های گرانبهای هنر این مرز و بوم است .
ترانه هایی چون : " مرا عاشقی شیدا" ، " شیرین بر" ، " آزاده ام" ، " آتش كاروان" ، " نه همزبانی" ، " دیدی كه رسوا شد دلم" ، " صبرم عطا كن" ، " پشیمانم" و صدها ترانه پر آوازه و پربار دیگر كه هر یك یادآور خاطره یی از گذشته های هنری این استاد ارجمند است . آثاری كه نمایانگر استعداد شگرف و متعالی او در هنر آهنگسازی است كه یاد آن هیچگاه از خاطر هنردوستان و شیفتگان عالم موسیقی اصیل ایرانی بیرون نخواهد شد . آهنگ جالب و جاودانی وی كه در مایه سه گاه با شعر خانم منیره طاها با صدای الهام بخش زنده یاد غلامحسین بنان در گلهای رنگارنگ شماره 190 به نام " مرا عاشقی شیدا ، فارغ از دنیا ، تو كردی ؛ مرا عاقبت رسوا ، مست و بی پروا ، تو كردی ، تو كردی" . اجرا شده یكی دیگر از گنجینه های موسیقی ایران است استاد تجویدی در سوگ صبا استادش آهنگی ساخت كه در گلهای رنگارنگ شماره 173 با صدای خانم مرضیه و شعر معینی كرمانشاهی در سه گاه ساخت و پخش شد كه مضمون آن چنین است :
چه صبایی چه صبایی / صفای این گلها بودی / چه صبایی چه صبایی / چراغ بزم ما بودی / تو كه صاحب نظری / ز وفا باخبری / از یاران پا چرا كشیدی باز آ ......
تجویدی اقدام به نوشتن یکی از دستگاه های موسیقی ایرانی بر اساس بداهه نوازی که خود مبتکر آن بوده کرده است که اثری نفیس و ارزشمند و خدمتی بزرگ به موسیقی ملی و اصیل ایران میباشد.امید است خداوند بزرگ او را در فراهم آوردن این گونه آثار توفیق خدمت عنایت فرماید / زیرا موسیقی نیاز تاریخی انسان از آغاز تا ابدیت نخواهد بود.
استاد علی تجویدی پس سال ها تلاش بی وقفه و بعد از خلق آثاری جاویدان ، در آخرین روزهای سال (1384) چشم از جهان فروبست و به دیار باقی شتافت.
آثار مشهور استاد :
استاد تجویدی را می توان بهترین تصنیف ساز تاریخ ایران نامید چون اگر درباره زیباترین تصنیف های ایران از مردم نظر سنجی کنید پس از بررسی متوجه خواهید شد آهنگساز بیشتر آنها استاد تجویدی می باشد برای اثبات این موضوع به فهرستی 40 تصنیفی که توانستم از آثار استاد گرد آوری کنم دقت کنید، در این فهرست به ترتیب نام تصنیف ، دستگاه ، ترانه سرا ، خواننده تا آنجایی که اطلاع داشتم گنجانیده شده است .
- وفا با تو ای مه روا نبود - شور- رهی معیری - حمیرا
- دیدی که رسوا شد دلم - دشتی - رهی معیری - مرضیه
- برتربت حافظ - نیر سینا - دلکش
- کو یاری تا به دیارم برساند - چهارگاه - معینی کرمانشاهی - دلکش
- عاشق شیدا من واله و رسوا من - اصفهان - پرویز خطیبی - کوروس سرهنگ زاده
- چه خوش سوزی ای عشق - دشتی - معینی کرمانشاهی
- عشق خود حاشا مکن - سه گاه - معینی کرمانشاهی - مرضیه
- از برت دامن کشان رفتم ای نامهربان - شوشتری - معینی کرمانشاهی - مرضیه
- می گذرم ز برای تو از جان می گذرم - چهارگاه - بیژن ترقی - دلکش
- آشفته حالی - شور - معینی کرمانشاهی - دلکش
- آتشین روی و سیمین تنی - همایون - رهی معیری - مرضیه
- رفتم و بار سفر بستم - دشتی - نواب صفا - هایده
- خاطره یک شب - چهارگاه - معینی کرمانشاهی
- سنگ خارا - بیات کرد - معینی کرمانشاهی - مرضیه
- آمد آمد با دلجویی - اصفهان - معینی کرمانشاهی - دلکش
- کودکی - مرکب خوانی - معینی کرمانشاهی - دلکش
- پشیمانم شدم - معینی کرمانشاهی - دلکش
- آتشی ز کاروان به جا مانده - شور - بیژن ترقی - دلکش
- قسمت من - سه گاه - معینی کرمانشاهی - دلکش
- سفر کرده - چهارگاه - معینی کرمانشاهی - دلکش
- بازگشته - اصفهان - معینی کرمانشاهی - دلکش ( سفر کرده و بازگشته مکمل یک سرگشت در دو ترانه جداگانه هستند - معینی کرمانشاهی )
- بگو که هستی بگو - شور- بیژن ترقی - دلکش
- بدرقه - افشاری - بیژن ترقی - دلکش
- بسوزان نامه هایم را بسوزان - عبدالله الفت - سیمیم غانم
- ای بهار من - چهارگاه - منیر طه
- مرا عاشقی شیدا - سه گاه - منیر طه - بنان
- چه می شد رها بودم - شوشتری - معینی کرمانشاهی
- آرزو گم کرده - دشتی - رهی معیری
- سرگردان - اصفهان - بیژن ترقی
- بگذشته - اصفهان - معینی کرمانشاهی - دلکش
- از ما گذشت - چهارگاه -شهرآشوب - دلکش
- سوز و ساز - سه گاه - منیر طه
- هستی سوز - ابوعطا - نواب صفا - دلکش
- صبرم عطا کن - سه گاه - بیژن ترقی - حمیرا
- شبهای من - سه گاه - نیر سینا
- یادت می آید - همایون - معینی کرمانشاهی - دلکش
- جدایی - دشتی - معینی کرمانشاهی - دلکش
- به پاس محبت - ماهور - معینی کرمانشاهی - دلکش
- پشیمانم - همایون - بیژن ترقی - حمیرا
- دل خرابه - گلپایگانی
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر